Çatışma Çözümü ve Barış İnşası Dünya Deneyimleri Serisi

Raporları indirmek için başlıkları tıklayın:

Monarşi’den Demokrasiye Doğru: Nepal’de İç Savaş ve Barış İnşası / Melike Bisikletçiler

Çatışma Çözümü ve Barış İnşası Dünya Deneyimleri Serisi projesi kapsamında yazılan bu rapor bugüne kadar Türkiye’de çok fazla çalışılmamış olan Nepal örneğini inceliyor. Rapor kapsamında, 1996-2006 yılları arasında Nepal Komünist Partisi - Maoist ve devlet güçleri arasında yaşanmış olan silahlı çatışmaya ilişkin sebep-sonuç ilişkisi kurularak çatışmanın nedenleri, çatışma dönemi, müzakere süreci, silahsızlanma, çatışma süresince yaşanan insan hakları ihlalleri ve barış antlaşması sonrasındaki anayasal süreçler ele alınıyor. (Giriş’ten)

Askeri Zafer Barış Getirir mi: Sri Lanka Örneği / Fırat Çapan

2009 yılında devletin isyancılara karşı “askerî zafer” elde ederek 26 yıllık çatışmaları sonlandırdığı Sri Lanka vakası Türkiye dahil benzer sorunlar yaşayan çoğu ülkede yankı uyandırdı ve benzer “çözüm” modellerine ilişkin eğilimleri güçlendirdi. Türkiye’de Kürt meselesinde askerî çözüm arayışlarının güçlendiği ve çatışmaların sınır ötesi bir nitelik taşıdığı bu dönemde Sri Lanka vakasına yakından bakmak faydalı olacaktır. (Önsöz’den)

Zor Olsa da Barış: Guatemala Deneyimi / Kudret Çobanlı

Guatemala İç Savaşı, devletin bir “kontrgerilla devleti”ne dönüştüğü bir vaka olarak başka devletlere de “ilham” verdiği bir örnek teşkil ediyor. İstisna halinin kural haline geldiği bir hukuksal rejim, devletin güvenlik güçlerine dönük cezasızlık kültürü, sivil devriyeler, ölüm mangaları gibi paramiliter yapılar, “iç düşman” anlayışıyla sivil-savaşçı ayrımı yapmayan devlet şiddeti, kitlesel gözaltılar, gözaltında kaybetmeler, ordunun ekonomik ve sivil hayatı kontrol etmesi bu tür devlet yapısının tipik özelliklerini oluşturuyor. Çatışmanın yaşandığı dönemde ortalama on milyon civarında bir nüfusa sahip olan ülkede, 200 bin civarında can kaybı, yaklaşık 100 bini sınır ötesi olmak üzere bir milyona yakın zorla yerinden etme, “kontrgerilla devleti”nin yıkıcı sonuçlarını çarpıcı bir şekilde ortaya koyuyor. (Önsöz’den)

Yazarlar hakkında:

Melike Bisikletçiler, Mardin'de yaşıyor. Lisans eğitimini Doğu Akdeniz Üniversitesi Uluslararası İlişkiler bölümünde tamamladı. Sussex Üniversitesi İnsan Hakları bölümünden yüksek lisans derecesini aldı. Kıbrıslı Türk İnsan Hakları Vakfı, Birleşmiş Milletler Mülteci Yüksek Komiserliği gibi kurumlarda çalıştı. Diyarbakır Sanat Merkezi'nde proje koordinatörü olarak görev yaptı. Şûjin gazetesi için dünya haberleri hazırladı. Zaman zaman Sol Haber, Yeni Yaşam, Gazete Karınca gibi çeşitli gazetelerde köşe yazıları yazıyor. Toplumsal cinsiyet, azınlık hakları gibi konularla ilgileniyor. İnsan hakları aktivisti.

Fırat Çapan Diyarbakır’da yaşıyor. Bahçeşehir Üniversitesi Avrupa Birliği İlişkileri Bölümü’nden mezun olduktan sonra Hacettepe Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde 2012-2015 tarihleri arasında araştırma görevlisi olarak çalıştı ve “Devlet İçi Çatışma Analizi ve Türkiye’nin Kürt Meselesi” başlıklı tez çalışmasıyla yüksek lisans derecesi aldı. 2016-2017 tarihleri arasında Marmara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde araştırma görevlisi olarak çalıştı. Halen Mardin Artuklu Üniversitesi Tarih Bölümü’nde doktora çalışmalarına devam etmektedir. Çeşitli sivil toplum kuruluşları için saha çalışmaları ve raportörlük yapmaktadır. Kürt Meselesi, tarih ve milliyetçilik ve çatışma çözümü konularıyla ilgileniyor.

Kudret Çobanlı, lisans eğitimini Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde tamamladı. "Türkiye-Irak Sınırında Kimlik ve Devlet" başlıklı yüksek lisans tezini Yıldız Teknik Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde, 2017’de savundu. Uzun yıllar Bilgi Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde araştırma görevlisi olarak çalıştı. Bir yandan akademik çalışmalarını sürdürürken bir yandan birçok STK’da gönüllü ve profesyonel olarak faaliyetler yürüttü. İlgi duyduğu konular arasında yakın tarih Türkiye siyaseti, Türkiye’de ve dünyada insan hakları gündemi, sosyal hareketler, toplumsal barış inşasının teori ve pratiği, hakikat ve toplumsal adalet çalışmaları, eleştirel sınır ve göç çalışmaları, toplumsal cinsiyet teorisi ve kadın hareketinin tarihi gibi başlıklar bulunuyor.

Detaylı bilgi için tıklayın:

Diyarbakır Siyasal ve Sosyal Araştırmalar Enstitüsü (DİSA)